Tôma Trần Văn Thiện, một chủng sinh tuổi còn trẻ nhưng kiên trung và dũng cảm, luôn là một minh chứng sống động về đức tin bất khuất. Dù chỉ mới 18 tuổi khi bị xử án tử, nhưng anh đã để lại một di sản vĩ đại về lòng trung kiên với Chúa và tình yêu thương vô bờ đối với những người xung quanh.
Chàng Chủng Sinh Ngay Từ Thuở Bé
Tôma Trần Văn Thiện sinh năm 1820 tại Trung Quán, Quảng Bình, trong một gia đình đạo hạnh. Ngay từ nhỏ, cậu đã thể hiện một tính cách khiêm tốn, hiền lành và luôn yêu thích việc học. Trong mắt bà con, bạn bè, Tôma Thiện là một cậu bé ngoan ngoãn, lễ phép, luôn quỳ gối tham dự thánh lễ nghiêm trang, một hình ảnh thật thuần khiết và đầy lòng kính sợ Thiên Chúa.
Cậu bé Tôma không chỉ thông minh mà còn tỏ ra rất chăm chỉ trong việc học, đặc biệt là học chữ Nho. Dù còn rất nhỏ tuổi, nhưng Tôma đã bộc lộ trí tuệ vượt trội và tiến bộ nhanh chóng. Chỉ mới tám, chín tuổi, nhưng cậu đã bắt đầu nhận thức sâu sắc về đời sống đạo, và niềm yêu thích ấy dần dần dẫn lối cậu đến với con đường tu hành. Khi được hỏi về ý nguyện đi tu, Tôma Thiện không trả lời ngay, nhưng ít lâu sau, người ta thấy cậu thường xuyên lui tới nhà các linh mục, học hỏi và chuẩn bị cho con đường thánh hiến của mình.
Từ Chủng Viện Di Loan Đến Nhà Tù
Khi lên 18, Tôma Thiện được gọi về chủng viện Di Loan, nơi cha Candalh Kim là người giám đốc. Dù trước đó đã nghe tin các linh mục đang bị lùng bắt, nhưng Tôma không hề sợ hãi. Cậu quyết định tiếp tục lên đường để gặp gỡ các cha, vì tin rằng đó là ý muốn của Thiên Chúa.
Tuy nhiên, khi tới chủng viện, tình hình không như cậu tưởng. Quân lính bao vây và lục soát khắp nơi để tìm các linh mục. Chú Thiện không hề lay chuyển trước sức ép, và khi bị tra hỏi, cậu đã dõng dạc khẳng định: "Tôi quê ở Trung Quán, Quảng Bình, đến tìm thày học đạo. Đạo dạy tôi tờ Thiên Chúa là đạo thật, tôi sẵn sàng chịu chết chứ không bỏ đạo."
Ngay lập tức, Tôma Thiện bị bắt giam, và những ngày tháng tra tấn trong ngục tối bắt đầu. Mỗi lần bị đánh đòn, cậu lại mỉm cười, nói: "Hãy nhìn xem máu tôi chảy ra kìa". Chính trong những lúc bị hành hạ tàn bạo như vậy, đức tin của Tôma càng thêm kiên cường. Anh không để sự đau đớn làm lung lay lòng trung kiên của mình.
Cuộc Tử Đạo Đầy Cảm Hứng
Sau nhiều lần bị đánh đòn và thẩm vấn, Tôma Thiện tiếp tục bị giam cầm trong tình trạng khổ cực, nhưng tâm hồn anh vẫn không hề suy sụp. Anh được an ủi bởi những lời động viên của cha Jaccard Phan, và cùng nhau họ cầu nguyện, giúp đỡ nhau trong những giây phút gian nan nhất. Cuối cùng, trước sự kiên cường của Tôma Thiện, quan án quyết định kết án tử hình cho anh.
Ngày 21 tháng 9 năm 1838, Tôma Thiện và cha Phan cùng nhau bị xử án tử tại Nhan Biều. Trước khi bị xử án, Tôma Thiện đã viết thư gửi về gia đình, vĩnh biệt cha mẹ và khuyên mọi người giữ vững đức tin. Tại pháp trường, khi được lính tháo gông, Tôma Thiện vẫn không quên trao đổi với cha Phan: "Con cũng không ăn, để về dự tiệc Thiên Đường vĩnh phúc, phải không cha?" Đó là lời chia tay cuối cùng của anh trước khi được trói vào dây và bị xử giảo.
Cuộc tử đạo của Tôma Thiện đã kết thúc vào đúng ngày 21 tháng 9, khi anh chỉ mới 18 tuổi. Cùng với cha Phan, anh đã đón nhận cái chết để trung thành với đức tin Kitô giáo.
Sự Tôn Vinh Và Nhớ Mãi
Không lâu sau khi qua đời, thi hài của Tôma Thiện và cha Phan được chôn cất ngay tại pháp trường. Tuy nhiên, vào năm 1847, thi hài của họ được cải táng về chủng viện Di Loan để vinh danh. Hành động này như một lời tri ân sâu sắc đối với lòng kiên trung và đức tin bất khuất mà hai vị tử đạo đã thể hiện.
Ngày 27 tháng 5 năm 1900, Đức Giáo Hoàng Lêo XIII đã phong Tôma Trần Văn Thiện lên bậc Chân Phước. Sau đó, vào ngày 19 tháng 6 năm 1988, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã tuyên thánh cho ngài, chính thức ghi tên Tôma Thiện vào danh sách các vị Thánh tử đạo vĩ đại.
Di Sản Vĩnh Cửu Của Tôma Trần Văn Thiện
Tôma Trần Văn Thiện không chỉ là một vị thánh tử đạo, mà còn là biểu tượng của lòng trung thành với Chúa và đức tin vững mạnh. Câu chuyện của ngài đã truyền cảm hứng cho vô số người trên thế giới, dạy chúng ta rằng dù cuộc sống có gian khó đến đâu, nếu chúng ta giữ vững niềm tin vào Thiên Chúa, thì không gì có thể lay chuyển được tâm hồn chúng ta.