Bạn có biết không, mọi ký tự mà bạn đang nhìn trên màn hình này đều được điều khiển bởi những hệ mã phức tạp, hay còn gọi là mã hóa ký tự. Nghe rối đúng không? Đừng lo, vì mình sẽ giải thích mọi thứ một cách siêu dễ hiểu và không thiếu phần hài hước đâu. Cùng bắt đầu tìm hiểu nhé!
1. ASCII Là Ai, Mà Sao Ai Cũng Yêu?
ASCII là "anh cả" trong thế giới mã hóa ký tự. Ra đời từ năm 1963 và được đặt tên chính thức là “American Standard Code for Information Interchange” (mã tiêu chuẩn Hoa Kỳ cho trao đổi thông tin), ASCII đã trở thành "tiêu chuẩn" cho các ký tự tiếng Anh trong thời gian dài. ASCII chỉ mã hóa 128 ký tự cơ bản (chữ cái A-Z, số 0-9, và một số dấu câu như @, #, &). Tóm lại, ASCII là ngôn ngữ "mẹ đẻ" của máy tính thời bấy giờ, với “chỉ số EQ” cực kỳ đơn giản.
2. Nhưng ASCII Bị “Hạn Chế”: Không Biết Đọc Ký Tự Có Dấu!
Như người bạn chỉ biết nói tiếng Anh, ASCII không hiểu những ngôn ngữ có dấu như tiếng Việt hay tiếng Pháp. Đã vậy, nó còn chỉ nhận diện được các ký tự cơ bản, làm sao mà viết được “Chào thế giới!”? Đó là lý do người ta bắt đầu nghĩ đến việc nâng cấp ASCII để máy tính có thể “nói chuyện” được với nhiều ngôn ngữ hơn.
3. Khi “ASCII Mở Rộng” Xuất Hiện - Bước Tiến Nhỏ Cho Loài Người!
Đến năm 1986, người ta quyết định tạo ra ASCII mở rộng – tức là cho phép máy tính nhận diện thêm các ký tự có dấu. Với phiên bản mở rộng này, ASCII có thể chứa 256 ký tự (gấp đôi bản gốc) và giúp một số ngôn ngữ châu Âu có thể xuất hiện trên màn hình. Tuy nhiên, vấn đề là các ngôn ngữ không phải châu Âu thì sao?
4. Kỷ Nguyên Của Unicode: Chào Thế Giới, Chào Hơn 65.000 Ký Tự!
Unicode ra đời năm 1991 và giải quyết bài toán cũ: Làm thế nào để mọi ngôn ngữ trên thế giới có thể được mã hóa trong cùng một hệ thống? Với Unicode, mỗi ký tự giờ đây được gán một mã hai byte (16-bit), nghĩa là nó có khả năng xử lý hơn 65.000 ký tự khác nhau.
Bất kể bạn nói tiếng Anh, tiếng Trung, hay tiếng Hindi, máy tính đều hiểu! Như một ông bạn đa ngôn ngữ, Unicode sẵn sàng “nói” mọi thứ mà bạn cần.
5. ASCII vs. Unicode: Trận Đấu Huyền Thoại!
ASCII có 128 ký tự (và bản mở rộng là 256), nhưng Unicode thì vượt trội với hơn 65.000 ký tự. Khi ASCII là một anh chàng chỉ biết tiếng Anh, Unicode lại như một phiên dịch viên quốc tế, biết tất tần tật các ngôn ngữ trên toàn thế giới.
6. Brian King Giải Thích Sự Khác Biệt
Brian King, một chuyên gia về ngôn ngữ, từng nói vào năm 1998: "Máy tính không được thiết kế để xử lý các ngôn ngữ không thể dịch sang ASCII. Không có nhiều chỗ cho bất kỳ thứ gì ngoài 26 chữ cái của bảng chữ cái tiếng Anh." Thời đó, máy tính được coi là "đồ chơi" của những người nói tiếng Anh, nhưng đến khi Internet bùng nổ, điều này phải thay đổi.
7. ASCII Cũ Kỹ Được “Nâng Cấp” Như Thế Nào?
Unicode mở rộng ASCII, nhưng không có nghĩa là nó hoàn toàn bỏ qua “ông tổ” này. Unicode có các định dạng UTF-8, UTF-16 và UTF-32, cho phép người dùng lựa chọn cách mã hóa linh hoạt. Định dạng UTF-8 được sử dụng phổ biến nhất, vì nó tương thích với ASCII gốc, giúp chuyển đổi dễ dàng mà không gây rắc rối.
8. Unicode: Trái Tim Của Mọi Hệ Thống Văn Bản
Unicode đã trở thành tiêu chuẩn mã hóa ký tự của nhiều tổ chức quốc tế như W3C (World Wide Web Consortium) và ISO (Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế). Nếu bạn từng thắc mắc tại sao tiếng Nhật, tiếng Hàn, hay tiếng Ả Rập lại xuất hiện trên cùng một trang web với tiếng Anh, thì đó là nhờ Unicode đấy!
9. Unicode “Xâm Chiếm” Mọi Nền Tảng Internet
Kể từ tháng 12 năm 2007, Unicode đã chính thức vượt qua ASCII về tỉ lệ sử dụng trên Internet. Điều này có nghĩa là nhiều trang web giờ đây sử dụng Unicode làm mã hóa ký tự chuẩn để hiển thị mọi thứ, từ chữ tiếng Nga đến các ký tự tiếng Trung Quốc.
10. Tương Lai Của Unicode? Tương Lai Của Thế Giới Đa Ngôn Ngữ
Unicode một công cụ, biểu tượng của một thế giới không biên giới. Các bài thơ tiếng Ả Rập, các kí tự tiếng Thái, Unicode đang giúp mọi người dễ dàng giao tiếp và chia sẻ văn hóa qua màn hình máy tính. Unicode sẽ luôn là cầu nối đa văn hóa.