Làm sao một người đàn ông bình thường có thể tha thứ cho những kẻ đã tố giác và đưa mình đến cái chết?
Cuộc đời của Emmanuel Lê Văn Phụng là một câu chuyện về đức tin vững mạnh, lòng tha thứ vô bờ bến và sự can đảm vượt qua nỗi sợ hãi của cái chết. Ngài đã hiến dâng cuộc đời mình cho Chúa và trở thành một trong những vị tử đạo vĩ đại của đất nước Việt Nam. Những lời trăn trối cuối cùng của ngài vẫn vang vọng trong lòng mỗi tín hữu, như một lời nhắc nhở về tình yêu thương, sự tha thứ và niềm hy vọng vào sự sống vĩnh cửu.
Khởi Nguồn Từ Một Ngôi Làng Quê Nghèo
Emmanuel Lê Văn Phụng sinh năm 1796 tại họ Đầu Nước, Cù Lao Giêng, tỉnh An Giang, thuộc trấn Châu Đốc, Nam Hà. Dù gia đình không giàu có, ông Phụng được biết đến là người có tấm lòng ngay thẳng và luôn nỗ lực vì cộng đồng. Mặc dù bề ngoài không có vẻ gì nổi bật, với vóc dáng gân guốc và đôi khi cộc cằn, nhưng chính tính cách cương trực và sự nhiệt tình đã giúp ông có được sự tín nhiệm của bà con. Vì vậy, ông được bầu làm “Câu” (Trùm) của họ Đầu Nước.
Với chức vụ này, ông Phụng đã cống hiến hết mình để xây dựng cộng đồng Công Giáo trong thời kỳ bách hại. Ông không chỉ giúp tái thiết ngôi thánh đường khang trang, mà còn giúp đỡ các nữ tu và trở thành nơi trú ẩn an toàn cho các linh mục và giáo sĩ.
Khi Tai Họa Đến
Dù đã làm rất nhiều việc tốt cho cộng đồng và đức tin, ông Phụng không thể ngờ rằng một món tiền thưởng của vua Tự Đức lại có thể là nguyên nhân gây ra bi kịch. Một số người trong làng, vì lợi ích cá nhân, đã âm thầm theo dõi nhà ông và tìm cách tố cáo ông. Vào cuối năm 1858, họ phát hiện ra rằng một linh mục thừa sai người Pháp, cha Pernot Định, đang tạm trú tại nhà ông. Họ nhanh chóng báo cáo cho quan trấn Châu Đốc và yêu cầu hành động ngay lập tức.
Một đêm khi cha Pernot ra ngoài để thư giãn và cầu nguyện, những kẻ theo dõi đã lợi dụng cơ hội này để báo tin cho quan quân. Mặc dù trong lúc đó cha Pernot chỉ nói lời tạm biệt đầy tiếc nuối: “Chào các bạn tinh tú nhé. Thực là tồi tệ cho những ai bắt tôi phải sống thế này.” Tuy vậy, chẳng bao lâu sau, ông Phụng và gia đình đã bị bắt giữ, và số phận của họ bắt đầu thay đổi từ đó.
Cuộc Đối Mặt Vớí Cái Chết
Vào sáng ngày 7 tháng 1 năm 1859, ông Phụng và cha Quý bị bắt và giải về Châu Đốc, nơi mà họ bị tra tấn và dụ dỗ, nhưng không một ai trong số họ chịu phản bội đức tin. Dù bị đe dọa, ông Phụng vẫn khẳng định rằng mình đã tiếp đón cha Pernot, nhưng ông không tiết lộ bất cứ thông tin nào về các thừa sai khác.
Sau nhiều tháng giam giữ, các quan quyết định gửi án về kinh đô xin lệnh xử án. Đến cuối tháng 7 cùng năm, ông Phụng và cha Quý bị đưa ra pháp trường Chà Và để chịu án tử. Trước khi bị xử án, ông Phụng đã dặn dò các con của mình những lời đầy ý nghĩa, đặc biệt là lời khuyên dành cho con trai: “Con ơi, hãy tha thứ. Đừng tìm báo thù kẻ tố giác cha nhé.” Ngài tiếp tục nhắc nhở rằng: “Hãy tha thứ cho kẻ thù. Đừng báo oán những kẻ tố giác hay kết án tôi, hãy tha thứ vì chính tôi, tôi đã thứ tha...”
Những Giây Phút Cuối Cùng
Vào ngày 31 tháng 7 năm 1859, trong những giây phút cuối cùng của cuộc đời, ông Phụng không chỉ đối diện với cái chết mà còn là một bài học về sự tha thứ và đức bác ái. Trước khi bị xử, ông đã trao cho con gái mình một bức ảnh Thánh Giá và dặn dò cô: “Con hãy luôn mang nơi cổ và trung thành cầu nguyện sớm chiều con nhé.”
Sau khi cầu nguyện và giải tội, ông Phụng và cha Quý quỳ xuống đất, tay nắm chặt nhau, chuẩn bị cho giờ phút cuối cùng. Vị linh mục Phêrô Đoàn Công Quý bị chém đầu, còn ông Phụng bị xiết cổ bằng dây thừng. Lời trăn trối và hành động cuối cùng của ông đã trở thành minh chứng sống động cho lòng tha thứ và tình yêu thương vô bờ bến mà Kitô giáo đề cao.
Sự Công Nhận Sau Cái Chết
Ngày 2 tháng 5 năm 1909, Đức Piô X đã suy tôn ông Emmanuel Lê Văn Phụng và cha Phêrô Đoàn Công Quý lên bậc Chân Phước. Sau đó, vào ngày 19 tháng 6 năm 1988, Đức Gioan Phaolô II đã suy tôn ngài lên bậc Hiển thánh, ghi nhận sự hy sinh và đức tin kiên cường của ngài. Ông cũng là một trong sáu vị tử đạo đứng đầu danh sách 117 hiển thánh tại Việt Nam, một danh hiệu cao quý mà ngài xứng đáng nhận.