Vào một ngày hè oi ả, giữa năm 1862, năm người con ưu tú của giáo hội Công Giáo, trong đó có Đaminh Nguyễn Đức Mạo, đã chứng tỏ niềm tin kiên vững của mình trước những thử thách khắc nghiệt của thời đại. Cùng với các anh hùng đức tin khác như Anrê Tường, Vinh Sơn Tương, Đaminh Nguyên và Đaminh Nhi, họ đã lựa chọn con đường hi sinh trong đức tin, khi chống lại sự áp bức từ chính quyền đương thời. Những anh hùng này không chỉ để lại dấu ấn trong lịch sử mà còn là những tấm gương sáng cho các thế hệ người Công Giáo, khẳng định niềm tin vào Chúa bất chấp mọi khổ đau.
1. Con Đường Đến Với Đức Tin
Đaminh Nguyễn Đức Mạo sinh năm 1818 tại Phú Yên, Ngọc Cục, một làng quê yên bình nằm ở tỉnh Nam Định, nơi mà những giáo dân Công Giáo sống một cuộc đời an hòa, gắn bó với mảnh đất của mình. Mạo được sinh ra trong một gia đình có truyền thống đạo đức, với cha là ông Đaminh Giỏi, một người có uy tín trong làng và là Xã trưởng. Mẹ của ông, bà Maria Nhiên, cũng là người đức hạnh, chăm lo dạy dỗ con cái về lòng kính trọng Chúa. Dù gia đình sống bằng nghề nông, nhưng sự chăm sóc, lòng tốt của họ đã giúp Đaminh Mạo trưởng thành với niềm tin vững chắc vào Thiên Chúa.
Không chỉ riêng Đaminh Mạo, mà cả ba người bạn đồng hành của ông, Anrê Tường và Vinh Sơn Tương, cũng đến từ những gia đình nông dân đức hạnh. Anrê Tường và Vinh Sơn Tương là anh em ruột, sinh ra trong một gia đình Công Giáo gương mẫu, nơi cha mẹ luôn làm gương mẫu cho con cái trong đời sống đạo. Dù họ không phải là những người có địa vị trong xã hội, nhưng đức tin của họ lại vững vàng, không gì có thể lay chuyển được.
2. Cuộc Sống Bị Đe Dọa Bởi Chiếu Chỉ Phân Sáp
Vào năm 1861, một sắc lệnh tàn bạo của vua Tự Đức mang tên "Chiếu Chỉ Phân Sáp" đã được ban hành, nhằm đàn áp người Công Giáo. Sắc lệnh này yêu cầu phân tán các làng Công Giáo, sáp nhập vào các làng ngoại giáo, tịch thu tài sản của giáo dân, và đẩy mạnh các biện pháp áp bức tôn giáo. Các giáo dân bị yêu cầu phải chà đạp Thánh Giá, một hành động xúc phạm tôn nghiêm của đức tin.
Đaminh Nguyễn Đức Mạo và các bạn đồng hành bị bắt giam vào tháng 9 năm 1861. Họ bị trói chân tay, đeo gông, chịu đòn vọt và những hình thức tra tấn dã man. Các quan lại áp dụng chiếu chỉ Phân Sáp khắc chữ "Tả Đạo" lên mặt các tín hữu, thể hiện sự nhục nhã mà họ phải chịu đựng. Tuy nhiên, trong mọi đau đớn và nhục nhã, những người lính của Chúa vẫn giữ vững đức tin của mình.
3. Sự Kiên Cường Trong Nhà Tù
Dù bị giam cầm, các tín hữu này không bao giờ từ bỏ đức tin của mình. Họ quây quần bên nhau, cùng nhau cầu nguyện, đọc kinh Mân Côi, tìm kiếm sức mạnh từ những lời cầu nguyện chân thành. Những ngày tháng trong nhà tù không chỉ là thử thách thể xác mà còn là sự thử thách tinh thần. Nhưng họ vẫn đứng vững, không một lời từ bỏ niềm tin.
Những người lính của Chúa biết rằng, để đối mặt với cơn thử thách này, chỉ có thể cậy nhờ vào sự giúp đỡ của Thiên Chúa. Vì vậy, ngoài việc cầu nguyện, họ còn cùng nhau thực hành những hạnh kiểm đạo đức, ăn chay và hãm mình để dâng hiến tất cả cho Chúa. Sự kiên vững trong đức tin của họ đã tạo nên sức mạnh vô hình giúp họ vượt qua mọi khổ đau.
4. Ngày Tử Đạo Và Con Đường Vinh Quang
Ngày 16 tháng 6 năm 1862, năm anh hùng đức tin này đã bị đưa ra pháp trường tại làng Bạch Cốc. Trước giờ xử án, quan phủ một lần nữa yêu cầu các ngài chà đạp Thánh Giá, nhưng tất cả đều kiên quyết từ chối. Họ biết rằng, việc làm này sẽ làm nhục Chúa và không thể nào chối bỏ đức tin.
Chứng kiến cảnh tượng này, Đaminh Nguyễn Đức Mạo, đại diện cho các anh em, đã dõng dạc nói: "Sao quan lại dụ dỗ chúng tôi như vậy? Chắc quan tưởng chúng tôi là con nít khiếp sợ đau đớn, nên quan khuyên dụ chúng tôi xúc phạm Thiên Chúa ư? Nếu chà đạp Thánh Giá để khỏi bị bắt và bị đánh đập thì chúng tôi đã làm ngay ở làng quê chúng tôi rồi, dại gì phải trải qua biết bao cực khổ nơi đây. Bây giờ quan cứ làm theo ý quan, chúng tôi không bao giờ bỏ đạo đâu".
Với lòng kiên trung, các ngài đã bị xử trảm ngay lập tức. Tuy nhiên, họ đã không chết trong sự đau đớn, mà chết trong niềm vui sướng và hy vọng được về với Chúa. Họ biết rằng, qua cái chết của mình, họ sẽ được chia sẻ vinh quang của Chúa.
5. Sự Tôn Vinh Và Di Sản Để Lại
Ngày 29 tháng 4 năm 1951, Đức Piô XII đã long trọng tuyên phong chân phước cho năm vị tử đạo này. Và vào ngày 19 tháng 6 năm 1988, Đức Gioan Phaolô II đã suy tôn các ngài lên bậc Hiển thánh, khẳng định giá trị và tấm gương sáng ngời của các ngài cho toàn thể cộng đồng Công Giáo. Họ đã trở thành những anh hùng trong đức tin, những người mà tất cả chúng ta có thể noi gương học hỏi.