Từ những năm đầu thế kỷ XVIII, đất nước Việt Nam đã chứng kiến sự xâm nhập của các tôn giáo phương Tây, trong đó có Công Giáo. Trong dòng chảy ấy, có những con người đã bỏ lại cuộc sống an bình để lên đường truyền giáo, không tiếc thân mình vì niềm tin và sứ mệnh cao cả. Một trong số họ là Cha Matthêu Ðậu (Matthaeus Alonso Leciniana), linh mục dòng Ða Minh, người Tây Ban Nha, đã hy sinh cả mạng sống để giữ vững đức tin trong bối cảnh đầy nguy hiểm của những cuộc bách hại Công Giáo dưới thời chúa Trịnh Doanh.
Cha Matthêu Ðậu: Con Người Và Cuộc Đời
Sinh ra tại Nava del Rey, Tây Ban Nha vào năm 1702, Cha Matthêu Ðậu không phải là một linh mục bình thường. Ngài đã gia nhập dòng Ða Minh từ khi còn trẻ và khấn trọn đời vào năm 1723. Dù có một khởi đầu khiêm tốn, cuộc đời Cha Matthêu lại rẽ sang một hướng hoàn toàn khác khi ngài quyết định rời quê hương và đến Phi Luật Tân để làm thừa sai. Thế nhưng, vì một lý do nào đó, ngài lại rút lui và chỉ đến khi một cơ hội khác xuất hiện, Cha Matthêu mới thực sự theo con đường truyền giáo. Chính những quyết định này đã dẫn ngài đến một cuộc sống đầy thử thách tại Bắc Việt.
Vào tháng 7 năm 1729, Cha Matthêu Ðậu cùng một đoàn thừa sai đến Manila và sau đó khởi hành tới Bắc Việt vào đầu năm 1732. Tại đây, ngài bắt đầu học tiếng Việt và dần dần hòa nhập vào cộng đồng Công Giáo còn rất non trẻ nhưng đầy nhiệt huyết. Ngài mang tên Ðậu, và trong suốt thời gian làm linh mục tại đây, ngài đã không ngừng truyền bá đức tin, mặc cho sự bách hại đang đe dọa từng ngày.
Cuộc Sống Giữa Lòng Quân Vương Và Giáo Hội
Cha Matthêu Ðậu đã sống và làm việc tại nhiều vùng miền của Bắc Việt, đặc biệt là những nơi đang phải hứng chịu sự bách hại nghiêm ngặt của chính quyền. Ngài dạy dỗ giáo dân không ngừng nghỉ, bất chấp những hiểm nguy luôn rình rập. Những chuyến hành hương, các buổi lễ thầm lặng được tổ chức vào ban đêm, giúp ngài xây dựng cộng đoàn và duy trì đức tin trong lòng những tín hữu nghèo khổ.
Tuy nhiên, trong suốt mười năm truyền giáo, Cha Matthêu Ðậu đã không ít lần thoát khỏi tay kẻ thù. Những lần ngài bị truy đuổi, bị tra tấn và buộc phải trốn chạy để bảo toàn tính mạng không hề làm ngài chùn bước. Mỗi lần thoát hiểm, ngài lại tiếp tục công việc truyền giáo, với niềm tin vững chắc vào sứ mệnh của mình. Đến một ngày, khi một giáo dân tên Ðào Tất Ðạt tố giác, Cha Ðậu bị bắt vào sáng sớm, trong khi đang dâng lễ.
Những Ngày Trong Tù Và Lệnh Tử Hình
Cha Matthêu Ðậu bị giam giữ và tra tấn trong suốt nhiều tháng trời. Tuy nhiên, ngài vẫn không hề từ bỏ đức tin của mình. Trong tù, ngài tiếp tục giảng đạo cho những người tới thăm và khích lệ họ sống một cuộc sống tốt lành theo giáo lý của Chúa. Mặc cho mọi hình thức tra tấn khốc liệt, Cha Matthêu Ðậu vẫn giữ vững được tâm hồn thanh thản và kiên trung.
Ngày 22 tháng 1 năm 1745, dưới triều đại của chúa Trịnh Doanh, Cha Matthêu Ðậu bị xử trảm tại Thăng Long cùng với một số linh mục và giáo dân khác. Buổi hành quyết diễn ra trong sự tĩnh lặng đến nao lòng, khi những cơn mưa rơi xuống trên những người hy sinh. Dù bị xử trảm, cái chết của Cha Matthêu Ðậu không chỉ là kết thúc của một đời truyền giáo, mà còn là một biểu tượng của sự hy sinh vô điều kiện vì đức tin.
Được Phong Chân Phước Và Lễ Kính
Với những đóng góp và sự hy sinh vô bờ bến cho đức tin Công Giáo, Cha Matthêu Ðậu đã được phong Chân Phước vào ngày 15 tháng 4 năm 1906, dưới triều đại của Đức Piô X. Lễ kính của ngài được cử hành vào ngày 22 tháng 1 hàng năm, ngày ngài hy sinh trong sự kiên cường và trung thành với đức tin.
Những gì Cha Matthêu Ðậu để lại không chỉ là những bài học về lòng dũng cảm, mà còn là tấm gương sáng ngời về sự kiên định trong đức tin và lòng bác ái, không sợ hãi trước những gian khổ mà vẫn kiên trì với sứ mệnh của mình. Chính sự hy sinh của ngài đã giúp cho Công Giáo phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, cho đến ngày nay.
Một Hình Mẫu Cho Các Thế Hệ
Cuộc đời của Cha Matthêu Ðậu là một câu chuyện về sự kiên trì và hy sinh không mệt mỏi. Dù sống trong một thời đại đầy khó khăn, ngài đã không ngừng đấu tranh cho đức tin, đem lại ánh sáng cho bao thế hệ tín hữu. Chân phước Matthêu Ðậu là hình mẫu cho tất cả những ai đang tìm kiếm sự kiên định và lòng can đảm trong cuộc sống, dù cho thử thách có lớn lao đến đâu.