Chắc hẳn ai cũng biết đến những trang sử hào hùng của đất nước, những cuộc chiến tranh, những trận đánh đẫm máu, nhưng ít ai biết rằng trong bóng tối của những cuộc chiến ấy, có những con người đã hy sinh vì một niềm tin sắt son vào Chúa. Câu chuyện về năm vị tử đạo: Anrê Tường, Vinh Sơn Tương, Đaminh Nguyễn Đức Mạo, Đaminh Nguyên và Đaminh Nhi, những người con của Phú Yên và Nam Định, không chỉ là một bản hùng ca về đức tin, mà còn là bài học về sự kiên trì, can đảm và lòng trung thành tuyệt đối.
Những Người Con Của Đất Phú Yên và Nam Định
Câu chuyện bắt đầu từ một ngôi làng nhỏ ở Nam Định, nơi mà ba trong năm người tử đạo sinh sống, bao gồm Anrê Tường, Vinh Sơn Tương và Đaminh Nguyễn Đức Mạo. Anrê Tường sinh năm 1812, còn Vinh Sơn Tương sinh năm 1814, là hai anh em ruột, con của ông Đaminh Tiên, một người rất được kính trọng trong làng. Cùng với họ là Đaminh Nguyễn Đức Mạo, một người con của làng, sinh năm 1818, con của ông Đaminh Giỏi, một vị Xã trưởng, làm nghề thuốc và nổi tiếng vì lòng bác ái.
Ngoài ba vị này, còn có Đaminh Nguyên và Đaminh Nhi, hai người đến từ làng Ngọc Cục. Đaminh Nguyên sinh năm 1800, là con trai của một vị Xã trưởng khác và cũng làm nghề thuốc, giúp đỡ mọi người trong vùng, trong khi Đaminh Nhi, người trẻ nhất, sinh năm 1822, là con trai của một gia đình có truyền thống đạo đức.
Tất cả họ đều là những người gia đình khá giả, nông dân và được dân làng rất kính trọng. Họ sống một cuộc sống bình dị, nhưng đức tin của họ lại sâu sắc và mãnh liệt đến mức không gì có thể lay chuyển được.
Chiếu Chỉ Phân Sáp Và Sự Tổn Thất Đau Đớn
Từ năm 1861, dưới triều đại của vua Tự Đức, một chiếu chỉ mang tên "Phân Sáp" được ban hành, buộc những người theo đạo Công Giáo phải từ bỏ niềm tin của mình. Chiếu chỉ này yêu cầu phân tán các làng Công Giáo, sáp nhập với các làng ngoại giáo và tịch thu tài sản của họ. Đặc biệt, những người tín hữu phải bị tẩy chay và bị ép phải từ bỏ đạo của mình.
Năm 1861, năm vị tử đạo này đã bị bắt, bị đưa đi tù đày và tra tấn dã man. Họ bị trói chặt, bị xiềng xích, bị đánh đòn, và chịu vô vàn sự đau đớn, nhưng họ không bao giờ từ bỏ niềm tin vào Chúa. Một trong những cách tra tấn tàn bạo nhất là quân lính dùng dùi sắt nung đỏ để khắc chữ "Tả Đạo" (từ "mất đạo") lên mặt các tín hữu Công Giáo, với mục đích làm nhục họ trước cộng đồng. Nhưng dù đau đớn đến đâu, họ vẫn kiên cường giữ vững lòng tin.
Thử Thách Cùng Cực: Không Lùi Bước Trước Cám Dỗ
Những ngày tháng trong ngục tù không dễ dàng chút nào. Các ngài phải chịu đựng nỗi đau thể xác và cả những thử thách về tinh thần. Họ không hề đơn độc, mà luôn đồng hành cùng nhau trong lời cầu nguyện, trong những giờ phút tuyệt vọng. Chính những lời cầu nguyện tha thiết đã giúp các ngài tìm thấy sức mạnh để đứng vững, để đối diện với những thử thách mà thế gian không thể lý giải được.
Mặc dù họ bị ép phải chà đạp lên Thánh Giá, nhưng những tín hữu này không bao giờ chấp nhận làm điều đó. Một lần nữa, họ thể hiện một lòng can đảm phi thường khi không chịu từ bỏ đức tin của mình, dù là phải đối mặt với cái chết. Câu trả lời của ông Đaminh Mạo, khi bị quan dụ dỗ, là một minh chứng rõ nét nhất cho sự vững vàng của các ngài: "Sao quan lại dụ dỗ chúng tôi như vậy? Chắc quan tưởng chúng tôi là con nít khiếp sợ đau đớn, nên quan khuyên dụ chúng tôi xúc phạm Thiên Chúa ư?".
Vinh Quang Tử Đạo: Cái Chết Khôn Ngoan Và Thiêng Liêng
Cuối cùng, vào ngày 16 tháng 6 năm 1862, năm vị tín hữu này đã phải chịu án tử. Dù biết rằng cái chết đang đến gần, nhưng các ngài vẫn vui vẻ đón nhận, vì họ biết rằng mình đang chiến thắng, đang thực hiện một cuộc tử đạo đích thực cho Chúa. Họ không sợ hãi, không lùi bước. Họ yêu cầu lý hình chém họ ba nhát thay vì một để biểu lộ lòng kính trọng đối với Chúa Ba Ngôi.
Cái chết của họ không phải là sự kết thúc, mà là sự mở đầu cho một hành trình vinh quang. Sau khi các ngài qua đời, họ được chôn tại một nghĩa trang gần đó, và qua nhiều năm, mộ phần của họ trở thành biểu tượng của niềm tin và lòng dũng cảm.
Vinh Danh Trong Tình Yêu Của Giáo Hội
Ngày 29 tháng 4 năm 1951, Đức Piô XII đã suy tôn các ngài lên bậc Chân Phước. Cái chết của họ không chỉ được ghi nhận trong sử sách mà còn được Giáo hội vinh danh vì sự kiên trung trong đức tin. Sau đó, vào ngày 19 tháng 6 năm 1988, Đức Gioan Phaolô II đã long trọng nâng các ngài lên hàng Hiển Thánh.
Câu chuyện về năm vị tử đạo này không chỉ là một phần của lịch sử, mà còn là lời nhắc nhở cho chúng ta về sức mạnh của niềm tin, về sự hy sinh và sự kiên cường trước những thử thách trong cuộc sống.