Nếu bạn nghĩ rằng các vị anh hùng chỉ xuất hiện trong những câu chuyện cổ tích hay những bộ phim sử thi hoành tráng, thì bạn sẽ phải suy nghĩ lại. Một trong những anh hùng vĩ đại nhất mà lịch sử Việt Nam đã ghi nhận là Cha Lôrensô Nguyễn Văn Hưởng – một linh mục đã hy sinh vì đức tin của mình trong một thời kỳ đen tối nhất của đất nước. Hành trình của Cha Hưởng không chỉ là câu chuyện về lòng dũng cảm, mà còn là sự minh chứng cho sức mạnh của đức tin và lòng kiên trung.
1. Cha Hưởng: Người con của làng Kẻ Sài
Cha Lôrensô Nguyễn Văn Hưởng sinh năm 1802 tại Kẻ Sài, một ngôi làng thuộc huyện Hoài Yên, tỉnh Hà Nội. Ngay từ khi còn là một đứa trẻ, Cha Hưởng đã phải đối mặt với những khó khăn. Cha mất sớm, mẹ lại nghèo, khiến cậu bé Hưởng phải đi ở chăn trâu cho người chú. Tuy nhiên, với một tấm lòng muốn dâng mình cho Chúa, cậu đã quyết tâm rời khỏi cuộc sống tạm bợ đó để theo đuổi con đường tu hành.
Lời kể của người cháu, Anna Xuân, cho thấy một hình ảnh rõ ràng về một cậu bé kiên cường và có đức tin sâu sắc từ những ngày đầu. Cậu đã đổi tên từ Bơ thành Tuấn, và sau khi vào nhà Chúa, cậu tiếp tục mang tên Hưởng, nhưng đối với người dân nơi đây, ông vẫn được gọi là "Cha Hưởng" – một cái tên thân quen và đầy tôn trọng.
2. Hành trình tu học đầy gian khó
Những năm đầu của Cha Hưởng không dễ dàng. Sau khi học chữ Nho, cậu được gửi đến nhà tràng Kẻ Vĩnh học Latinh, nhưng không lâu sau đó, do chính sách khắc nghiệt của triều đình Minh Mệnh đối với đạo Công giáo, nhà trường bị giải tán. Dù thế, Cha Hưởng không từ bỏ, mà tiếp tục rèn luyện đức tin, học hỏi và phát triển tâm hồn trong suốt thời gian này. Chính trong những khó khăn ấy, Cha Hưởng đã trưởng thành và trở thành một linh mục đầy kiên cường.
Năm 1834, Cha Hưởng bị bắt phải bán thuốc làm kế sinh nhai, nhưng lòng ông vẫn kiên định với đức tin và công việc giảng dạy. Mỗi khi có dịp, ông lại quay lại các chủng viện để tiếp tục con đường học vấn và mục vụ.
3. Cha Hưởng và sự nghiệp truyền giáo của mình
Không chỉ học hành miệt mài, Cha Hưởng còn là một linh mục truyền giáo đầy nhiệt huyết. Được giao nhiệm vụ giảng dạy và quản lý các giáo dân, Cha Hưởng luôn chú trọng đến việc giảng dạy một cách tỉ mỉ và đầy tâm huyết. Ông là một người rất nghiêm túc trong công việc của mình, mỗi bài giảng đều được chuẩn bị kỹ lưỡng, từng câu chữ rõ ràng, dễ hiểu, khiến giáo dân cảm động và gắn bó hơn với đức tin.
Cha Hưởng còn nổi tiếng với việc siêng năng giải tội, dù là giữa đêm khuya hay trong những lúc khó khăn nhất. "Nếu anh chị em có nhiều việc cần phải về sớm thì ít nhất phải nghe giảng đã, vì nếu không anh chị em sẽ không biết đàng biết cách giữ đạo," một câu nói của Cha Hưởng cho thấy tình thương yêu và quan tâm chân thành của ông đối với cộng đồng.
4. Thử thách dưới triều đại Tự Đức
Thời kỳ cha Hưởng sống dưới triều đại vua Tự Đức là thời kỳ đầy gian khổ đối với những người theo đạo Công giáo. Chính quyền triều đình quyết liệt trong việc đàn áp tôn giáo, đặc biệt là đạo Công giáo. Không chỉ bị ngược đãi, mà các linh mục như Cha Hưởng còn phải đối diện với nguy cơ bị bắt và xử án khắc nghiệt.
Vào tháng 11 năm 1855, khi mùa Vọng đến, Cha Hưởng tiếp tục công việc giảng dạy và chăm sóc giáo dân của mình. Tuy nhiên, số phận đã an bài, và ngài bị bắt vào một ngày định mệnh. Lý do bị bắt là vì Cha Hưởng không chỉ là một linh mục truyền giáo mà còn là một người lãnh đạo tôn giáo có ảnh hưởng lớn trong cộng đồng.
Dù bị tra khảo và lôi ra trước các quan lại, Cha Hưởng không một lần chùn bước. Thà chết còn hơn từ bỏ đức tin, ông kiên quyết từ chối việc "quá khóa" hay đạp ảnh. Chính cái chết của Cha Hưởng đã chứng minh sức mạnh tinh thần của ông, cũng như sự tôn trọng mà người dân dành cho ngài.
5. Hành xử anh hùng và cái chết bi hùng
Ngày 27 tháng 4 năm 1856, Cha Hưởng bị xử trảm, nhưng trước khi ra đi, ngài đã khẳng định rằng mình sẽ không bao giờ từ bỏ đức tin. "Giã biệt các anh em, chúng ta đã có dịp chia sẻ và hàn huyên trong nhiều ngày, bây giờ theo lệnh vua, tôi đến nơi hành quyết nhưng anh em nhớ cho kỹ tôi bị chém chỉ vì tôi đã giảng đạo Chúa Giêsu mà thôi." Đây là lời cuối cùng của Cha Hưởng, một linh mục đầy dũng cảm và đức tin.
Sau khi bị chém, thi thể của Cha Hưởng được giáo dân đưa về an táng tại Kẻ Vĩnh. Tuy nhiên, đám tang của ngài không hề ồn ào, vì sợ bị triều đình trừng phạt. Nhưng cái chết của ngài đã trở thành một biểu tượng vĩ đại cho sự kiên cường, lòng trung thành và niềm tin vào Chúa.
6. Tưởng nhớ và tôn vinh Cha Lôrensô Nguyễn Văn Hưởng
Ngày nay, Cha Lôrensô Nguyễn Văn Hưởng được kính nhớ như một vị thánh của Giáo hội Công giáo. Ngài được phong Chân Phước vào năm 1909 bởi Đức Piô X và lễ kính của ngài được tổ chức vào ngày 27 tháng 4 hàng năm. Câu chuyện về Cha Hưởng không chỉ là câu chuyện về một vị linh mục, mà còn là lời nhắc nhở về sự kiên cường trong đức tin và lòng yêu thương vô bờ bến dành cho đồng bào của mình.