Làm sao một người cha và con trai lại cùng hiến dâng mạng sống vì đức tin vào Chúa trong một xã hội đầy rẫy sự bất công?
Khi nghĩ về những vị tử đạo Việt Nam, chúng ta không thể không nhắc đến câu chuyện đầy cảm hứng của Thánh Luca Phạm Viết Thìn, một người con trung thành và dũng cảm, người đã cùng cha mình – Cụ Án Đaminh Phạm Trọng Khảm – chia sẻ vận mệnh bi thương, hiến dâng mạng sống vì đức tin vào Chúa trong những năm tháng đầy đau thương của thế kỷ XIX dưới triều đại vua Tự Đức.
Cậu Bé Quần Cống Trở Thành Cai Tổng
Sinh ra trong gia đình Công Giáo tại Quần Cống, Nam Định vào năm 1820, Luca Phạm Viết Thìn là người con của cụ quan án Đaminh Phạm Trọng Khảm và bà Agnes Phương, thuộc dòng họ Đức Bà xứ Quần Cống. Lớn lên trong một gia đình giàu có và giáo dục nghiêm ngặt, Luca Thìn được học hành tử tế và sớm có sự nghiệp đáng nể. Ngài trở thành Cai Tổng, giữ chức vụ quan trọng trong làng, làm chủ và chịu trách nhiệm đối với nhiều người dân trong khu vực.
Dù sống trong một gia đình tôn sùng đạo, Luca Thìn không phải là người hoàn hảo ngay từ đầu. Khi còn trẻ, anh đã kết hôn với cô Maria Tâm, nhưng cũng không tránh khỏi những cám dỗ. Sau một thời gian, Luca đã mắc phải sai lầm trong cuộc sống hôn nhân và có một người vợ lẽ. Tuy nhiên, sau một cơn bệnh nặng, ngài hứa với Chúa rằng sẽ thay đổi cuộc sống và từ bỏ thói hư tật xấu. Ngài đã giữ lời hứa của mình, quyết tâm sống một cuộc đời đạo hạnh, tuân theo lời chỉ bảo của cha giải tội, từ bỏ vợ lẽ và trở lại với cuộc sống thuần khiết.
Bị Bắt Giam Trong Cuộc Bắt Bớ Các Kitô Hữu
Vào năm 1858, khi triều đình Tự Đức ra sức đàn áp giáo dân Công Giáo, tình hình của các tín hữu tại Quần Cống càng trở nên nghiêm trọng. Vào tháng 4 năm đó, Đức Cha Sampedro đã nhờ Luca Thìn lên tỉnh Nam Định để thảo luận với quan thượng Tân về việc đàm phán quyền lợi cho người Công Giáo. Tuy nhiên, một sự kiện bất ngờ xảy ra: một cuộc nổi loạn ở Cao Xá đã khiến quan thượng Tân nghi ngờ người Công Giáo và bắt giam Luca Thìn, cho rằng họ có mối liên hệ với những kẻ phản nghịch.
Trong lúc này, một đồn đoán lan rộng rằng làng Quần Cống đang chứa chấp các thừa sai nước ngoài. Quả thực, khi các quan đến làng Quần Cống, Đức Cha Sampedro và Cha Estevez đang ẩn trốn ở đây. Điều này càng làm tăng sự nghi ngờ của chính quyền đối với Luca Thìn và những người Công Giáo trong làng. Dù bị tra tấn, Luca Thìn vẫn kiên quyết từ chối chối bỏ đức tin của mình.
Cuộc Thẩm Vấn Và Lời Tuyên Xưng Đầy Can Đảm
Sau khi bị bắt giam và bị tra hỏi nhiều lần, Luca Thìn không chỉ bị ép phải đạp ảnh Thánh Giá – một hành động mà ngài không thể làm – mà còn bị dụ dỗ bởi những người bạn tù ngoại đạo, khuyên ngài chối đạo để giữ lại tài sản và mạng sống. Nhưng Luca Thìn một mực từ chối, khẳng định rằng:
“Xin các bạn để tôi yên và đừng nói với tôi điều này nữa, tôi thà mất của cải, chịu mọi cực khổ dữ dằn nhất hơn là đang tâm phạm đến ảnh thánh của Chúa tôi. Tôi tuyên xưng rằng tôi không có gì khác hơn là ước muốn được đổ máu ra vì đạo thánh của tôi.”
Lời nói của ngài không chỉ là lời tuyên xưng đức tin mạnh mẽ mà còn là lời khẳng định của một người con trung thành, không thể nào thay đổi niềm tin dù có phải hy sinh tất cả.
Cùng Cha Hiến Dâng Mạng Sống Vì Chúa
Tháng 7 năm 1858, cha của Luca Thìn, Cụ Án Đaminh Phạm Trọng Khảm, cũng bị bắt và đưa về Nam Định. Cảm thấy niềm vui và lòng tự hào, Luca Thìn mừng rỡ khi thấy cha mình bị bắt, vì chính họ cùng nhau bị giam cầm vì đức tin vào Chúa. Tại đây, họ đã cùng nhau sống trong những tháng ngày khổ cực, khích lệ nhau kiên cường, vững vàng trong đức tin.
Vào ngày 13 tháng 1 năm 1859, Luca Thìn và những người đồng đạo của mình bị ra pháp trường. Trước khi bị xử tử, Luca Thìn hỏi quan lớn về lý do mình bị kết án, và khi biết rằng mình sẽ bị xử vì tội phản nghịch và từ chối đạp ảnh Thánh Giá, ngài vui mừng và không hề hối tiếc. Ngài nói:
“Tôi vui mừng vì sẽ được chết vì đạo của tôi.”
Luca Thìn đứng thẳng, cầm ảnh Thánh Giá trên tay, bước ra pháp trường với khí thế hiên ngang, như một người chiến sĩ đích thực của đức tin.
Lễ Kính Thánh Luca Phạm Viết Thìn
Ngày 13 tháng 1 hàng năm trở thành lễ kính Thánh Luca Phạm Viết Thìn, ngày để tưởng nhớ và tôn vinh sự can đảm của ngài và những người đồng đạo đã cùng hy sinh vì đức tin vào Chúa. Thánh Luca Thìn được phong Chân Phước vào ngày 29 tháng 4 năm 1951 và là một trong những vị tử đạo đáng kính trọng của Giáo Hội Công Giáo Việt Nam.
Là một người con trung thành, một tín hữu kiên cường, và một người dám hy sinh tất cả vì đức tin, Thánh Luca Phạm Viết Thìn đã để lại một di sản tinh thần không thể phai nhòa. Câu chuyện của ngài là nguồn cảm hứng cho mọi tín hữu, nhắc nhở chúng ta về giá trị của đức tin, lòng kiên cường và sự hy sinh vì Chúa.